İbn Sînâ Ontolojisinde Zorunlu Varlık

İbn Sînâ felsefesinde metafizik “tümel” bir ilim. Öteki felsefî ilimler belirli varlık alanlarını çeşitli yönleriyle incelerken metafizik varlığı varlık olması bakımından “konu’ediniyor ve bu açıdan bakıldığında karşımıza bir ontoloji olarak çıkıyor. Bir-çok, tümel-tikel, zorunlu-mümkin... gibi genel kavramlar ise ontolojinin perspektifini oluşturuyor.
Varlık konusunun zorunlu-mümkin kavramları açısından araştırılması, hem varlık hem de zorunlu kavramlarının insan aklında “önsel” oluşundan hareket ediyor ve bir
zorunlu varlık (Vacibü’l-vücud) analizinde karar kılıyor.
Filozofun İlk ve İlke Varlık (el-Evvel, el-Mebde’ül-Evvel, es-Sebebü’l-Evvel) dediği “Kendisiyle Zorunlu” olan Varlık böylece ontolojik araştırmanın merkezine yerleşmiş oluyor.
Elinizdeki çalışma İbn Sînâ ontolojisinin bu anahtar terimini Tanrı ve O’nun alemle ilişkisi bağlamında ele almakta. Filozofun felsefesini yeniden keşfetme imkanı vermesi ve “zorunluluk” kavramı etrafındaki geleneksel tartışmaları daha belirgin kılması ise yazarının başlıca beklentisi.