Sünnî tasavvufun önde gelen isimlerinden meşhur sufi ve muhaddis şeyh Ebu Talib el-Mekkî (ra), İran asıllı Cebel halkındandır. Fakat Mekke'de yetiştiği için el-Mekkî nisbesiyle anılmıştır. Tam adı, Muhammed b. Ebi'l-Hasan Ali b. Atiyye el-Harisî'dir. Doğum tarihi tam olarak bilinmemektedir. Gençlik yıllarında hayatının büyük bölümünü nefs mücahedesi ve riyazetle geçiren şeyh Ebu Talib'in hadis aldığı hocalar arasında Ali b. Ahmed el-Masisi ve Ebu Bekir el-Müfid'i görmekteyiz. Meşhur müfessir İbni Mücahid'in dostu olan ?bni Salim'in de talebesi olmuştur. Yetiştiği Mekke'den ayrıldıktan sonra Basra'ya giden şeyh Ebu Talib, orada Salimiye mektebine katılmıştır. Hicri 386 yılında (M. 1006) Bağdat şehrinde vefat etmiş ve Malikiye mezarlığında defnedilmiştir. Şeyh Ebu Talib el-Mekkî'nin en iyi bilinen eseri ?Kûtü'l-kulûb' Kalplerin Azığı adlı kitabı olup kendinden çok sonra yaşamış olan İmam Gazzâlî'nin İhyâu Ulûmi'd-dîn adlı eserinin ana kaynağı olmuştur.